Mâm cỗ cúng giao thừa có những gì?

Mâm ngũ quả trong lễ cúng giao thừa mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, tài lộc, sức khỏe, bình an cho năm mới và thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh. Tùy theo từng vùng miền, mâm ngũ quả có những đặc trưng và ý nghĩa riêng.

Mâm ngũ quả miền Bắc

Người miền Bắc thường chọn các loại quả có màu sắc rực rỡ và tên gọi mang ý nghĩa may mắn. Mâm ngũ quả miền Bắc thường có đủ 5 loại quả với màu sắc tượng trưng cho ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.

• Chuối xanh: Biểu tượng của sự bảo bọc, đùm bọc và che chở.
• Bưởi hoặc Phật thủ: Tượng trưng cho sự may mắn và tài lộc.
• Cam, quýt hoặc hồng: Màu sắc tươi sáng, tượng trưng cho sự may mắn.
• Táo đỏ: Biểu tượng của sự an lành, phát đạt.
• Lê hoặc đào: Tượng trưng cho sức khỏe, sự dồi dào và thịnh vượng.

Mâm ngũ quả miền Trung

Người miền Trung không quá câu nệ về loại quả hay màu sắc, mâm ngũ quả ở đây thiên về sự giản dị và thành tâm. Thường người miền Trung bày đủ loại quả có sẵn trong vùng và tươi ngon, vì điều kiện tự nhiên không phong phú như miền Bắc và miền Nam.

• Các loại quả thường gặp gồm: Thanh long, chuối, dưa hấu, nho, đu đủ, dứa, cam, quýt.
• Mâm ngũ quả miền Trung mang tính chất tùy tâm, giản dị nhưng vẫn trọn vẹn ý nghĩa cầu mong bình an, sung túc.

Mâm ngũ quả miền Nam

Mâm ngũ quả miền Nam thường thể hiện mong ước “Cầu sung vừa đủ xài” qua cách chọn loại quả.

• Mãng cầu: Mang nghĩa cầu mong.
• Sung: Tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy.
• Dừa: Lời cầu mong không thiếu thốn (“dừa” đọc gần giống “vừa” trong “vừa đủ”).
• Đu đủ: Biểu tượng của sự đầy đủ.
• Xoài: Phát âm gần giống “xài”, có nghĩa là tiêu xài, cầu mong dư dả.

Tuy nhiên, người miền Nam kiêng dùng chuối và cam trong mâm ngũ quả. Chuối có cách phát âm gần giống “chúi” – dễ ngã, lụi bại, còn cam có ý nghĩa là “cam chịu”.

Cách bày trí mâm ngũ quả

Các loại quả thường được xếp theo tầng, loại quả to và nặng như chuối (miền Bắc) hoặc dừa (miền Nam) sẽ đặt dưới cùng để làm nền, còn các loại quả nhỏ và nhẹ hơn như sung, táo, hoặc quýt được xếp bên trên.